مقایسه اثربخشی آموزش مهارت‌های مثبت اندیشی با درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خود ناتوان‌سازی دانش آموزان دختر کمرو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

2 استادیار، گروه روانشناسی، واحد سراب، دانشگاه آزاد اسلامی، سراب، ایران.

3 استادیار، گروه روانشناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

چکیده

مقدمه: دانش‍آموزان کمرو ﺑﺮای ﺣﻔﻆ ﻳـﺎ ﺗﻘﻮﻳـﺖ ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﺧﻮدارزﻳـﺎﺑﻲ در ﻣﻮاﺟﻬـﻪ ﺑـﺎ ﺗﻬﺪﻳﺪ در موقعیت‌هایی که ممکن است مورد ارزیابی واقع شوند، از راهبرد ﺧﻮد ناتوان‌سازی استفاده می‌کنند که این امر لزوم ارائه مداخلات روان‌شناختی به این دسته از افراد را ضروری می‌نماید. این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی آموزش مهارت‌های مثبت­اندیشی با درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خود ناتوان‌سازی دانش‍آموزان دختر کمرو انجام شد.
مواد و روش‌ها: جامعه آماری این پژوهش نیمه­آزمایشی دربرگیرنده کلیه دانش‍آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر تبریز در سال تحصیلی 1399-1398 بود که تعداد 45 دانش‌آموز کمرو به وسیله نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‍ای و هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه (15 نفر در هر گروه) جایگزین شدند. گروه‍ها پرسشنامه خود ناتوان‍سازیJones  و Rudwalt (1982) را به عنوان پیش­آزمون و پس‍آزمون تکمیل کردند. آموزش مهارت‌های مثبت­اندیشی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (هر کدام هشت جلسه، هفته‌ای دو جلسه) در گروه‌های آزمایش اجرا شد. داده‌ها با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیره و تک‍متغیره تحلیل شدند.
یافته‌ها: هر دو آموزش مهارت‌های مثبت­اندیشی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خود ناتوان‌سازی تأثیر معنی­داری داشتند (001/0p <)، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد نسبت به مهارت‌های مثبت­اندیشی بر کاهش خود ناتوان‌سازی تأثیر بیشتری داشت (001/0p <).
نتیجه‌گیری: با توجه به برتری کارآیی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در کاهش خود ناتوان‌سازی دانش‍آموزان دختر کمرو استفاده از ‌این روش درمانی توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effectiveness of Positive Thinking Skills Training and Acceptance / Commitment Therapy on Self- Disability of Shy Female Students

نویسندگان [English]

  • F Karimi Azar 1
  • R Saken azari 2
  • P Abdoltajedini 2
  • M Azmoudeh 3
1 PhD student, Dept of Psychology, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.
2 Assistant Prof, Dept of Psychology, Sarab Branch, Islamic Azad University, Sarab, Iran.
3 Assistant Prof, Dept of psychology, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

Introduction: The aim of this study was to compare the effectiveness of positive thinking skills training and acceptance / commitment therapy on self- disability of shy girl students.
Materials and Methods: The statistical population of this quasi-experimental research included all the female high school students in Tabriz in the academic year 2020-2021; as many as 45 shy students were randomly selected by using a multistage cluster purposive sampling technique, and the samples were then randomly assigned into two groups i.e. experimental and control (15 people in each group). Groups completed the Jones & Rudwalt (1982) Self-Disability Questionnaire as the pre-test and post-test. Positive Thinking and acceptance / commitment therapy skills training (eight sessions, two sessions per week for 4 weeks) was conducted in the experimental groups. The results were analyzed using multivariate and univariate analysis of covariance.
Results: Both positive thinking skills training and acceptance and commitment therapy had significant effects on the self- disability (p < 0.001); in comparison to to positive thinking skills, acceptance / commitment therapy had a greater effect on reducing self- disability (p < 0.001).
Conclusion:  Given the superiority of the effectiveness of acceptance / commitment therapy to reducing self- disability of shy female students, it is recommended the use this  technique.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Education
  • Positive thinking
  • Acceptance and commitment therapy
  • Self- disability
  • Shyness
  • Female students

مراجع

  1. Poolea LK, Van Lieshout RJ, chmidt LA. Exploring relations between shyness and social anxiety disorder: The role of sociability. PID 2017; 110:55-59.
  2. Onukwufor JN, Iruloh BRN. Prevalence, Gender and Level of Schooling Differences in Secondary School Students Level of Shyness. JEP2017; 8(2):93-100.
  3. Burstein M, Ameli-Grillon L, Merikangas KR. Shyness versus Social Phobia in US Youth. Pediatric 2011; 128(5):917–925.
  4. Heiser NA, Turner SM, Beidel DC. Shyness: Relationship to social phobia and other psychiatric disorders. BRT 2003; 41(2):209-21.
  5. Heidari M, Dehghani M, Khodapanahi MK. The Impact of Perceived Parenting Style and Gender on Self-Handicapping. JFR 2009; 5(2):125-137.
  6. Rhodewalt F, Tragakis MW.  Self-handicapping and the social self: The cost and rewards of interpersonal self-construction. In J. P. Forgas & K. D. Williams (Eds.), the social self: Cognitive, interpersonal, and intergroup perspectives. New York: Psychology Press 2002:121-140.
  7. Cox BJ, MacPherson PS, Enns MW. Psychiatric correlates of childhood shyness in a nationally representative sample. BRT 2005; 43(8):1019-27.
  8. Rashid T, Seligman MEP. Positive. Psychotherapy in current psychotherapies.10th ed. By R. J. Corsini & D. Wedding, Belmont, CA: Cengage; 2013:88-91.
  9. Seligman ME, Csikszentmihalyi M. Positive Psychology: An introduction. 1nd ed. Netherlands: Springer; 2014:279-98.
  10. Jafari A, Mehrafzoon D. The effect of positive thinking skills training on adolescent shyness. PR 2013; 5(20):148-59. [Persian]
  11. Hoseni A, salimi H, Isa zadegan A. The Effect of Cognitive Hope Enhancing Training on Reduction of Academic Procrastination and Self-handicapping in Boy Students of Boarding Guidance Schools in Boukan. JEPS 2015; 10(18):83-102. [Persian]
  12. PlegerabM, Treppnera K, Diefenbacher A, Schadeb C, Dambacherb S, Fydrich T. Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy compared to CBT: Preliminary results. EJP 2018; 32(4):166-173.
  13. Khoramnia S, Bavafa A, Jaberghaderi N, Parvizifard A, Foroughi A, Ahmadi N, Amiri SH. The effectiveness of acceptance and commitment therapy for social anxiety disorder: a randomized clinical trial. TPP 2020; 42(1):30-38.
  14. Azadeh SM, Kazemi-Zahrani H, Besharat MA. Effectiveness of acceptance and commitment therapy on interpersonal problemsand psychological flexibility in female high school students with social anxiety disorder. GJHS 2016; 8(3):131-138.
  15. Ghanbaroorganjari M, Nobakht H, khajepoor M. The Effectiveness of Group-Based Acceptance and Commitment Therapy in Reducing Academic Self-Handicapping among Male High School Students. Rooyesh 2019; 8(8):213-220. [Persian]
  16. Borg W, Gall J. Quantitative and qualitative research methods in Psychology and Educational Sciences. Tehran: Beheshti University; 2015:455-6.
  17. Cheek JM. The revised Cheek and Buss Shyness Scale. Unpublished manuscript, Wellesley College; 1983.
  18. Rai R. (dissertation). Shyness and sociability re-examined: psychometrics, interactions and correlates. Hamilton, Ontario: McMaster University; 2011:22-23.
  19. Rajabi G, Abasi G A. A Study of Factorial Structure (construct validity) of the Persian Version of the Revised Shyness Scale among Students. IJPCP 2011; 16(4):456-467. [Persian]
  20. Jones EE, Rhodewalt F. The Self-Handicapping Scale. Princeton, NJ: Princeton University; 1982:44-45.
  21. Seyed Salehi M, Delavar A. Studding the psychometric properties of self-handicapping scale. Educational Measurement 2015; 5(20):97-117. [Persian]
  22. Yekanizad A, Gol Mohammadnejhad Bahrami G, Soleimannezhad A. The Effectiveness of Positive Thinking Skills Training on Psychological Capital and Happiness of Students. JCMH 2019; 5(4):135-147. [Persian]
  23. Bach P, Hayes SC. The use of acceptance and commitment therapy to prevent the rehospitalization of psychotic patients: A randomized controlled trial. JCCP 2002; 70(5):1129-1139.
  24. Adel H, Yosefvand M. The effectiveness of reality therapy based on the degree of self-disability of people with chronic pain, Proceedings of the 7th scientific conference on educational sciences and psychology, social and cultural injuries in Iran. Tehran. 2018:11-15. [Persian]
  25. Asbaghi M, Talebi H, Abedi A, Mansheei GH, Froghi AA. The Effectiveness of Martin's Cognitive-Behavioral Learning Program on Motivational Thoughts of Secondary School Students in Tehran Secondary School. JRES 2016; 10(34):167-180. [Persian]

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار