بررسی میزان و علل مصرف گیاهان دارویی در مراجعه‌کنندگان به مراکز درمانی تخصصی استان فارس در سال 1393

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، گروه نظارت بر امور دارویی، واحد شهرضا، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرضا، ایران.

2 استادیار فارماکولوژی، گروه علوم پایه، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی،سنندج، ایران.

چکیده

مقدمه: با توجه به اهمیت مصرف گیاهان دارویی در کنار داروهای شیمیایی در تکمیل زنجیره درمان و همچنین پوشش گیاهی مستعد استان فارس، هدف از این مطالعه تعیین میزان و علل مصرف گیاهان دارویی در مراجعه­کنندگان به مراکز درمانی تخصصی استان فارس بود.

مواد و روش‌ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی با کمک پرسشنامه پژوهشگرساخته مشتمل بر 7 سؤال دموگرافیک و 31 سؤال تخصصی که روایی و پایایی آن تأیید شد بر روی 2100 بیمار مراجعه­کننده به مراکز درمانی استان فارس در سال 1393 با کمک روش خوشه­گیری دو مرحله­ای انجام شد. داده­ها توسط آزمون‌های توصیفی و آزمون کای دو، ضریب همبستگی اسپیرمن و آزمون فریدمن مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.

یافته­ ها: مصرف­کنندگان گیاهان دارویی در زنان بیش از مردان بودند. محل سکونت، وضعیت اشتغال، وضعیت بیمه و متوسط درآمد ماهیانه با میزان مصرف از نظر آماری معنی‌دار شد (05/0p<). براساس ضریب همبستگی اسپیرمن (73/0) اعتقاد و آگاهی افراد منطقه نسبت به گیاهان داروئی با میزان مصرف ارتباط داشت. 69 درصد افراد استفاده از گیاهان داروئی و31 درصد داروهای شیمیایی را در زمان بیماری خود ترجیح  داده­اند. بیشترین مصرف گیاهان داروئی به ترتیب در درمان بیماری­های پوستی (30%)، تنفسی (5/21%)، ادراری (20%)، سیستم غدد (5/18%)  و سیستم گوارش (10%) بود. شیرین بیان، آویشن، گل­گاوزبان و چهارتخمه بیشترین استفاده را داشتند. بیشترین عوارض جانبی گزارش شده دل درد، تهوع و استفراغ و حساسیت پوستی بود.

نتیجه ­گیری: با توجه به مصرف و اعتقاد به اثربخشی گیاهان دارویی در مقایسه با داروهای شیمیایی در استان فارس مخصوصاً در درمان بیماری­های پوستی لزوم اطلاع­رسانی صحیح و نظارت بر گیاهان دارویی ضروری به نظر می­رسد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The study of the Rate and Reasons of Medical Herb Use by the Patients Visiting the Specialized Treatment Centers in Fars Province in 2014

نویسندگان [English]

  • M Paryab 1
  • M Raeeszadeh 2
1 M.Sc, Drug Supervision, Islamic Azad University, Shahreza Branch, Isfahan, Iran.
2 Assistant Professor of Pharmacology, Department of Basic Sciences, Sanandaj Branch, Islamic Azad University, Sanandaj, Iran .
چکیده [English]

Introduction: Due to the frequency and variety of the Medicinal herbs in Fars province, this study aimed to study the rate and reasons for medical herb use by the patients visiting the health centers in Fars Province.

Material and Methods: This study, carried out in the health centers of Fars province, used a two-stage cluster sampling of 2100. A researcher made questionnaire was used to collect the data. The questionnaire included 7 demographic and 31 expert questions. The data were analyzed using SPSS 22, spearman correlation coefficient, Friedman's and chi-square. Statistical significance was considered to be p
Results: The use of herbal medicine by the woman was statistically significant compared to the men. There was a significant correlation between location, employment status, insurance status, the average of monthly income and the consumption of medical herbs (p<0.05). As the Spearman Correlation coefficient (0.73) shows, there was a positive correlation between the beliefs and information about medical herbs and the consumption rate. The use of herbal medicine used for the treatment of skin, respiratory, urinary tract, endocrine system diseases was 30 %, 21 %, 20 %, 18.5% and 10% respectively. Liquorice, Thyme, Borage and Four seeds were the mostly used herbal medicines. The most reported side effects of the use of medicinal herbs were pain in the stomach, nausea and vomiting and skin reactions respectively. Sixty nine percent of the patients preferred the herbal medicines and 31% preferred drugs at the time of their illness.

Conclusion: As  the findings  of  this  study show,  people  prefer  using  herbal  medicine to  chemical ones especially in the treatment of skin diseases. Thus, it is necessary to give people correct information and control health conditions of herbal medicines.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Medical Plant
  • skin disease
  • therapeutic
  • Use
  • Fars province

مراجع

  1. Hatami VM. Secret health with herbs. 5nd ed.  Esfahan: Fahmideh Shahid Publishing; 2002 : 254.[Persian]
  2. Omid Beigi R. Approach of Manufacturing and Processing Plants.1nd ed. Mashhad: Astane Ghods Razavi Pub; 1995: 34. [Persian]
  3. Ekor M. The growing use of herbal medicines: issues relating to adverse reactions and challenges in monitoring safety. Frontiers in pharmacology 2014;4:177.
  4. Bakhtiari Z. Study of patient’s attitude toward therapeutic herbs in Isfahan. Herbal medicine 2010; 1: 47-50. [Persian]
  5. Kashefi AR. Comparative advantage the cultivation and trade of medicinal plants in Iran and its value on world markets. Business survey 2010; 8(44): 67-78 .[Persian]
  6. Dehghanpour H, Dehghanizadeh H. Evaluation of economic and social factors  as use the herbal medicine in Yazd . Medicinal and Aromatic Plants Research -Research 2013; 30(1): 57-67.[ Persian]
  7. Norris PT. Purchasing restricted medicines in New Zealand pharmacies: results from a "mystery shopper" study. Pharm World Sci 2002;24(4):149-53.
  8. Sadighi J, Maftoon F, Ziai S. Herbal medicine: Knowledge, attitude and practice in Tehran. Journal of Medicinal Plants 2005;1(13):60-7. [Persian]
  9. Bagheri A, Naghdi Badi H, Movahedian F, Makkizadeh M, Hemati A. Evaluation of using herbal medicine in Isfahan women population. Journal of Medicinal Plants 2005;3(15):81-93. [Persian]
  10. Heidarifar R, Mehran N, Momenian S, Mousavi SM, Kouhbor M,Hajiali Gol A. A Study of the Status of Use of Drug Plants and its related factors in Qom City, Iran. Heidarifar R, Mehran N, Momenian S, Mousavi SM, Kouhbor M, Gol AH. A Study of the Status of Use of Drug Plants and Its Related Factors in Qom City, Iran. Qom Univ Med Sci J 2013; 7(4):95-100. [Persian]
  11. Ameri F, Wahhabi MR, Khatoon ASF, Andalibi L. Determination of medicinal plants commonly used in urban and rural areas. Proceedings of the 7th world congress on Medicinal Plants; 2009 March 11-13; Sari, Mazandaran. 2009: 1270-4
  12. Sereshti M, Azari P. Study of herbal medicine usage in women referring to health care center in Shahrekord. Danesh & Tandorosti J 2007; 2(4): 22-29 [Persian].
  13. Mahabir D, Gulliford MC. Use of medicinal plants for diabetes in Trinidad and Tobago. Revista Panamericana de Salud Pública 1997;1(3):174-9.
  14. Planta M, Gundersen B, Petitt JC. Prevalence of the use of herbal products in a low-income population. Family medicine 2000;32(4):252-7.
  15. Kooshki A, Faramarzi F, Majdoleslami E, Bidkhori N, Tabarayi Y.Evaluation of herbal medicine diversity and therapeutic usage among kidney stone patients attending to Sabzevar Vasei hospital in 2012. Journal of reaserch committee of students at Sabzevar university of medical science 2012; 18(1-2): 22-31. [Persian]
  16. Javanbakht O, Esmaili S. The study of the different preferences for the use of medicinal plants Tabriz. Journal of Agricultural Economics and Development 2014; 28(1): 64-70. [Persian]
  17. Rashidi S, Farajee H, Jahanbin D, Mirfardi A. Evaluation of Knowledge, Belief and Operation of Yasouj People Towards Pharmaceutical Plants. Journal of Medicinal Plants 2012;1(41):177-84. [Persian]
  18. Ostermann T, Seydak-Doht E, Matthiessen P. Attitudes towards remedies of Complementary Medicine of pharmacy customers and pharmacists. European Journal of Integrative Medicine 2009;1(4):251-2.
  19. Barbadoro P, Chiatti C, D’Errico M, Minelli A, Pennacchietti L, Ponzio E, et al. Complementary and Alternative Medicine (CAM) among adults in Italy: Use and related satisfaction. European Journal of Integrative Medicine 2011;3(4):325-e32.
  20. Barnes J. Pharmacovigilance of herbal medicines. Drug Safety 2003; 26(12):829-51.
  21. Aeenechi Y. Materia Medica and medicinal plants in Iran. 1nd ed. Tehran: Tehran University Publication; 2000:1008. [Persian]
  22. Beheshtipoor N, Jamali MN, Soleimani S, Haghnegahdar A, Salehi A. Assessment of knowledge, belief and function of people about herbal medicines who referred to one of clinics dependent to medical university of Shiraz in 2010. Herbal medicine 2010;1 (4): 53-56. [Persian]
  23. Akbari N, Parvin N, Sereshti M, Safdari F. Study about different types of medicinal plants used by elderly people in Shahrekord city, Iran, 2009. Journal of Shahrekord University of Medical Sciences 2011; 12(4):26-32 . [Persian]
  24. Khounsari A, Gorji K, Dehestani S, Mousavi A, Delfan B, et al. Study of international approaches on treatment of common diseases using different methods of complementary medicine. Journal of ilam  university of medicinal science 2009; 16(4): 37-45.[Persian] 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار