تامین منابع، تجهیزات و الزامات اجرای طرح پزشک خانواده و بیمه روستایی در استان‌های شمالی ایران: از تئوری تا عمل

نویسندگان

مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی بابل، بابل، ایران

چکیده

  مقدمه : برنامه ملی پزشک خانواده و بیمه روستایی یکی از اصلاحات بزرگ نظام سلامت که از سال 1384 اجرا شده، مستلزم تأمین منابع و امکانات مورد نیاز می­باشد. این مطالعه به منظور بررسی کمیت منابع و الزامات اساسی تأمین شده در برنامه پزشک خانواده در استان­های شمالی ایران انجام گرفت.   مواد و روش­ها: مطالعه از نوع توصیفی مقطعی بوده که در شش ماهه دوم 1391 انجام گرفت. 25 درصد مراکز مجری طرح پزشک خانواده و بیمه روستایی در سه استان گلستان، مازندران و گیلان، مجموعاً 139 مرکز از 552 مرکز مجری به صورت تصادفی سیستماتیک به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمع­آوری داده­ها پرسشنامه محقق ساخته بوده که روایی و پایایی آن مورد تأیید قرار گرفت. داده­ها با استفاده از آزمون­های‌ کروسکال والیس و مجذور کای تحلیل شدند.   یافته­ها: از 139 مرکز مطالعه شده، 48 مرکز (5/34 %) داروخانه دولتی، 62 مرکز (6/44 %) داروخانه خصوصی داشتند که 72 مرکز (8/51%) از آنها از 279 قلم داروی کامل برخوردار بودند. 133 مرکز (7/95 %) واحد تزریقات و پانسمان، 84 مرکز (4/60 %) واحد بهداشت دهان و دندان و 42 مرکز (2/30 %) واحد فعال آزمایشگاه داشتند. 138 مرکز (3/99 %) حداقل یک دستگاه کامپیوتر سالم، 135 مرکز (1/97 %) حداقل یک کپسول اکسیژن دارای مانومتر سالم، 131 مرکز (2/94%) ترالی اورژانس، 129 مرکز (8/92 %) حداقل یک دستگاه فور سالم، 99 مرکز (2/71 %) حداقل یک نگاتوسکوپ سالم، 92 مرکز (2/66 %) ECG سالم داشتند. از 188 پزشک خانواده شاغل در مراکز مطالعه شده، 140 پزشک (5/74 %) اطاق (مطب) مستقل، 165 پزشک (8/87%) میز سالم اداری، 144 پزشک (6/76 %) اتوسکوپ سالم، 71 پزشک (8/37%) آفتالموسکوپ سالم، 131 پزشک (7/69 %) کامپیوتر سالم داشتند. میزان برخورداری بعضی از منابع و امکانات در استان­های شمالی ایران تفاوت معنی­دار وجود داشت ( 05/0 p< ).   نتیجه­گیری: نتایج نشان داد بعضی از امکانات و الزامات در تعدادی از مراکز مجری تأمین نشده است که برای تأمین آن باید اقدامات مؤثرتری به عمل آید.  

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Resources, equipment and requirements for the implementation of Rural family physicians and insurance programs in northern

نویسندگان [English]

  • SD Nasrollahpour Shirvani
  • E Mikaniki
  • H Ashrafian Amiri
  • MJ Kabir
  • N Jafari
  • G Oveis
  • H Rahimi kolamrodi
  • M Naeimi Tabiei
چکیده [English]

  Introduction: The national rural family physicians and insurance plan, as one of the major reforms of the health system implemented since 2005, need to be supplied with the resources and facilities required. In this regard, the present study was carried out to evaluate the quantity of essential resources and requirements provided in family physician program in the northern provinces of Iran.   Material and Methods: This cross-sectional study was conducted in the second half of 1391 25% of centers implementing rural insurance and family physician programs in three provinces of Golestan, Mazandaran and Gilan –a total of 139 centers out of 552 centers performing the program– were selected through systematic random sampling as the study samples. A researcher-made questionnaire was used for data collection, the validity and reliability of which were confirmed. Data were analyzed by tests of chi-square and Kruskal– Wallis .   Results: Out of the 139 centers studied, 48 centers (34.2%) had public pharmacies, 62 centers (44.6%) had private pharmacies, among which 72 centers had a total of 279 items of drugs. 133 centers (96%) had injection and dressing room facilities, 84 centers (60%) had oral health unit (30.2%) and 42 centers (30.2%) had an active lab unit 138 centers (99%) were found with at least one normal-operating computer, 135 centers (97%) with at least one oxygen capsule, 131 centers (94 percent) with emergency tralee and at least one intact tracheal tube, 129 centers (93%) with at least one intact four (dry heat), 92 centers (66%) with a normal ECG. Out of the 188 family physicians working in the study centers, 140 physicians (74%) had separate rooms (clinics), 165 physicians (88%) had a normal desk, 144 physicians (76%) had a normal otoscope, 71 physicians (38%) had an intact ophthalmoscope and 131 physicians (66%) had a normal-operating computer. There was a significant difference in the levels of some resources and facilities provided in the northern provinces of Iran (p

کلیدواژه‌ها [English]

  • Family physician programs
  • Rural insurance
  • resources
  • Health Services